สถานะชีอะห์อะลี ที่ระบุไว้ในอัล-กุรอ่านและอัล-ฮะดิษ

ด้วยพระนามของอัลลอฮฺ ผู้ทรงเมตตา ปรานียิ่งเสมอ

ชีอะห์ในอัลกุรอ่าน-ฮะดิษ

คำว่า “ชีอะฮ์” หมายถึง พรรคพวก ผู้ปฏิบัติตาม และพวกสนับสนุนช่วยเหลือ อิบนุค็อลดูน ปราชญ์ชาวซุนนะห์เขียนไว้ในบทนำหน้า 138 ว่า:  จงรู้เถิดว่า ชีอะฮ์ ในทางภาษา หมายถึง พรรคพวกและผู้ปฏิบัติตาม และเป็นที่รู้ในบรรดานักวิชาการศาสนบัญญัติและบรรดาผู้คงแก่เรียนคอลัฟและสะลัฟว่า หมายถึง ผู้ปฏิบัติตามท่านอะลีและบุตรชายทั้งสองของท่าน(ร.ฎ)
อิบนุอัล-อะซีรกล่าวในหนังสือ “นิฮายะตุลลุเฆาฮ์” ในความหมายของคำว่า ชีอะฮ์” หมายถึงคนกลุ่มหนึ่ง จะใช้เรียก 1 คน  2 คน และหลายคน จะเป็นชาย เป็นหญิง ก็ใช้คำนี้คำเดียวและมีความหมายเดียวกัน แต่ส่วนใหญ่ชื่อนี้ถูกนำมา ใช้เรียกทุกคนที่อ้างว่า จงรักภักดีท่านอะลี(รฎ)และบรรดาอะฮ์ลุลบัยต์ของท่าน จนกระทั่งกลายเป็นชื่อหนึ่งของพวกเขา ดังนั้นเมื่อมีคนพูดว่า ชายคนนั้นเป็นชีอะฮ์ ก็จะรู้กันทันทีว่า คนผู้นั้น อยู่ในมัซฮับชีอะฮ์ หมายถึง เป็นส่วนหนึ่งของพวกเขา และถูกจัดรวมอยู่กับ”ชีอ์”และรากฐานคำนี้มาจาก “มุชายะอะฮ์” หมายถึง “ผู้ปฏิบัติตามและผู้สมัครใจตาม”

ฉะนั้นคำว่า “ชีอะห์ ใช้เรียกทุกคนที่จงรักภักดีต่ออิมามอะลี อ. และบรรดาอะฮ์ลุลบัยต์ของท่าน จนกระทั่งกลายเป็นชื่อหนึ่งของพวกเขา ดังประกฏในคำพูดของบรรดาปวงปราชญ์ชาวซุนนะห์

«و قد غلب هذاالاسم علی مَن یَتولی علیا و اهلبیته حتّی صار اسما لهم خاصا»

และแน่นอนชื่อนี้ถูกนำมา ใช้เรียกทุกคนที่อ้างว่า จงรักภักดีท่านอะลี อ. และบรรดาอะฮ์ลุลบัยต์ของท่าน จนกระทั่งกลายเป็นชื่อหนึ่งของพวกเขา

สถานะชีอะห์อะลี ที่ระบุไว้ในอัล-กุรอ่านและอัล-ฮะดิษ

ดังที่กล่าวไป “ชีอะฮ์” ถูกนำมาใช้เรียกบรรดาผู้ปฏิบัติตามท่านอะลี บิน อะบี ฏอลิบ และผู้ช่วยเหลือท่านตั้งแต่สมัยท่านนบี ศ. และผู้จัดวางคำนี้ด้วยการนำมาใช้ เพื่อเป็นที่รู้สำหรับพวกเขา ก็คือ ท่านศาสนทูตแห่งอัลลอฮ์ ศ. เอง โดยท่าน ศ. ได้กล่าวว่า “ชีอะฮ์ของอะลีนั้นคือผู้มีชัยชนะ”

บรรดานักปราชญ์ของชาวซุนนะห์วันญะมาอะฮ์มากมายที่ได้บันทึกฮะดีษ นี้ และที่คล้ายคลึงกันนี้ ไว้ในตำราฮะดีษและตัฟซีรของพวกเขา เช่น

1. ฮาฟิซ อะบูนะอีม อิศฟาฮานี อะห์มัด บิน อับดุลลอฮ์(1)
ฮาฟิซ อะบูนะอีม อิศฟาฮานี อะห์มัด บิน อับดุลลอฮ์ ผู้อาวุโสในบรรดานักฮะดีษที่ได้รับความนับถือที่สุด เป็นที่ยอมรับในวิชาฮะดีษและเป็นที่ย้อนกลับไปหา เป็นผู้ได้รับความเคารพนับถืออย่างสูง ท่านมีอายุ 96 ปี ได้บันทึกไว้ในตำราของท่าน “ฮุลลียะตุล เอาลิยาอ์” โดยสารบบการรายงานของท่านจาก อิบนุอับบาส ที่ได้กล่าวว่า เมื่อโองการ อันทรงเกียรติตอนหนึ่งถูกประทานลงมาว่า “แท้จริงบรรดาผู้ศรัทธาและประกอบการงานที่ดี เขาเหล่านั้น คือ มนุษย์ที่ประเสริฐยิ่ง”(2) ท่านศาสนทูตแห่งอัลลอฮ์ ศ. ได้บอกท่านอะลี บิน อะบี ฏอลิบ ว่า

هُوَ أَنْتَ وَ شِيعَتُكَ‌، تَأْتِي‌ أَنْتَ وَ شِيعَتُكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ رَاضِينَ مَرْضِيِّينَ

“โอ้อะลี เขาเหล่านั้นคือเจ้า และชีอะฮ์ของเจ้า ในวันฟื้นคืนชีพ ทั้งเจ้าและชีอะฮ์ของเจ้าจะมาในฐานะผู้พึงพอใจที่ได้รับความพึงพอพระทัย ”

2. อะบูมุอัยยัด มุวัฟฟัก บิน อะห์มัด อัล-คอวาริซมีย์ ได้บันทึกรายงานนี้ไว้ในภาคที่ 17 กิตาบ อัล-มุนากิบ หนังสือ ตัซกิเราะตุลคอวาศุลอุมมะฮ์  และท่านซิบฏุล เญาซีย์ ก็บันทึกไว้ด้วย และท่าน ฮากิม อุบัยดิลลาฮ์ อัลฮัสกานีย์ ในฐานะเป็นนักตัฟซีรคนสำคัญคนหนึ่งของพวกท่าน ก็ได้บันทึกไว้ในหนังสือของเขา  รายงานจาก ฮากิม อะบี อับดุลลอฮ์ อัลฮาฟิซ โดยสารบบการรายงาน ที่ถูกอ้างยังยะซีด บิน ชะรอฮีล อัล-อันศอรีย์ ที่ได้กล่าวว่า

“ฉันได้ยินท่านอะลี กล่าวว่า ท่านศาสนทูตแห่ง อัลลอฮ์ ศ. ได้บอกกับฉัน ในขณะที่ฉันดึงท่านเข้าแนบที่ทรวงอกของฉันว่า อะไรกัน อะลี เจ้ายังไม่ได้ยินโองการของอัลลอฮ์ ผู้ทรงสูงสุดดอกหรือ “แท้จริงบรรดาผู้ศรัทธาและประกอบการงานที่ดี เขาเหล่านั้น คือ มนุษย์ที่ประเสริฐยิ่ง” ? เขาเหล่านั้น คือ เจ้าและชีอะฮ์ของเจ้า ที่นัดหมายของฉันกับพวกเจ้า คือ สระอัล-เฮาฎ์ เมื่อถึงเวลาที่ประชาชาติทั้งมวลถูกนำไปพิพากษา พวกเขาจะเรียกร้อง มิ่งขวัญของบรรดาผู้เคร่งครัดศาสนา

3. ญะลาลุดดีน ซะยูฏีย์ ก็ได้บันทึกไว้ ท่านคือนักปราชญ์อาวุโสที่สุด และมีชื่อเสียงที่สุดคนหนึ่งของพวกท่าน ก็ได้บันทึกเอาไว้ จนกระทั่งบรรดานักปราชญ์เคยกล่าวถึงท่านว่า เป็นผู้ฟื้นฟู(มุญัดดิด)ซุนนะฮ์วัลญะมาอะฮ์ ในศตวรรษที่ 9 แห่งฮิจเราะฮ์ศักราช ดังมีปรากฏในหนังสือ “ฟัตฮุลมะกอล” ท่านได้บันทึกไว้ในตัฟซีร”อัดดุรรุลมันซูร”จากอิบนุอะซากิร อัดดะมัชชะกีย์รายงานว่า เขาได้รับรายงานมาจาก ญาบิร บิน อับดุลลอฮ์ อัล-อันศอรีย์ ที่ท่านได้กล่าวว่า “พวกเราเคยอยู่กับท่านศาสนทูตแห่งอัลลอฮ์ ศ. ขณะนั้น ท่านได้เข้าไปหาท่านอะลี บิน อะบี ฏอลิบ อ.  แล้วท่านนบี ศ. ได้กล่าวว่าว่า

 وَ عَنْ جَابِرٍ أَنَّ عَلِيّاً دَخَلَ عَلَى اَلنَّبِيِّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ فَقَالَ: وَ اَلَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ إِنَّ هَذَا وَ شِيعَتَهُ هُمُ اَلْفَائِزُونَ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ. فَأَنْزَلَ اَللَّهُ: إِنَّ اَلَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا اَلصّٰالِحٰاتِ أُولٰئِكَ هُمْ خَيْرُ اَلْبَرِيَّةِ

“ขอสาบานต่อพระองค์ ซึ่งชีวิตของฉัน อยู่ในพระหัตถ์ของพระองค์ แท้จริง เขาผู้นี้ และชีอะฮ์ของเขา คือเหล่าบรรดาผู้มีชัยชนะในวันฟื้นคืนชีพ” แล้วมีโองการหนึ่งถูกประทานลงมา ว่า “แท้จริงบรรดาผู้ศรัทธาและประกอบการงานที่ดี เขาเหล่านั้น คือ มนุษย์ที่ประเสริฐยิ่ง”

ทำนองเดียวกัน ได้มีบันทึกในหนังสือ “อัดดุรรุลมันซูร” ตอนตัฟซีร โองการอันทรงเกียรตินี้ จากรายงานของอิบนุ อะดีย์ ที่ได้รับรางานจากอิบนุอับบาส ว่า “เมื่อโองการดังกล่าวได้ถูกประทานลงมา ท่านนบี ศ. ได้กล่าวกับท่านอะลีว่า

تَأْتِي‌ أَنْتَ وَ شِيعَتُكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ رَاضِينَ مَرْضِيِّينَ

“ทั้งเจ้าและชีอะฮ์ของเจ้า จะมาในวันฟิ้นคืนชีพ(กิยามะฮ์)อย่างผู้พึงพอใจที่ได้รับความพึงพอพระทัย”

4. อิบนุศิบาฆ อัลมาลิกีย์ ได้บันทึกไว้ในหนังสือ “อัล-ฟุศูลุลมุฮิมมะฮ์” หน้า  122 รายงานจาก อิบนุอับบาส ที่ได้กล่าวว่า “เมื่อโองการนี้ถูกประทานลงมา (“แท้จริงบรรดาผู้ศรัทธาและประกอบการงานที่ดี เขาเหล่านั้น คือ มนุษย์ที่ประเสริฐยิ่ง”) ท่านนบี ศ. ได้กล่าวกับท่านอะลีว่า

عَنْ جَابِرٍ ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ وَ تَمِيمِ بْنِ حَذْلَمٍ عَنِ اِبْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ اَلْآيَةُ: إِنَّ اَلَّذِينَ آمَنُوا – وَ عَمِلُوا اَلصّٰالِحٰاتِ أُولٰئِكَ هُمْ خَيْرُ اَلْبَرِيَّةِ  قَالَ اَلنَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ لِعَلِيٍّ : هُوَ أَنْتَ وَ شِيعَتُكَ ، تَأْتِي أَنْتَ وَ شِيعَتُكَ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ رَاضِينَ مَرْضِيِّينَ،! وَ يَأْتِي عَدُوُّكَ غِضَاباً مُقْمَحِينَ

“ทั้งเจ้าและชีอะฮ์ของเจ้า จะมาในวันฟิ้นคืนชีพ(กิยามะฮ์)อย่างผู้พึงพอใจที่ได้รับความพึงพอพระทัย ส่วนศัตรูของเจ้าจะมาอย่างโกรธกริ้ว คอตกน่าเวทนา”

5. มุวัฟฟัก อะห์มัด อัล-คอวาริซมีย์ ได้บันทึกไว้ในมุนากิบ ภาคที่ 9 รายงานจากท่านญาบิร บิน อับดุลลอฮ์ อัล-อันศอรีย์ กล่าวว่า พวกเราเคยอยู่กับท่านนบี ศ.  แล้วท่านได้ลุกขึ้นต้อนรับท่านอะลี บิน อะบี ฏอลิบ ท่านนบี ศ. ได้กล่าวว่า “แน่นอน พี่น้องของฉัน ได้มายังพวกท่านแล้ว หลังจากนั้น ท่านได้หันหน้าไปยังอัล-กะอ์บะฮ์ แล้วใช้มือของท่านตีที่อัล-กะอ์บะฮ์ แล้วกล่าวว่า “ขอสาบานต่อพระองค์ ซึ่งชีวิตของฉัน อยู่ในพระหัตถ์ของพระองค์ แท้จริง เขาผู้นี้ และชีอะฮ์ของเขา คือเหล่าบรดาผู้มีชัยชนะในวันฟื้นคืนชีพ  หลังจาก นั้น ท่านได้กล่าวอีกว่า เขาคือ ผู้ศรัทธาคนแรกในหมู่พวกท่าน เขาคือ ผู้ทำตามสัญญาต่ออัลลอฮ์ครบถ้วนที่สุดในหมู่พวกท่าน เขาคือ ผู้ดำรงรักษากฎเกณฑ์ของอัลลอฮ์ได้ดีที่สุดในหมู่พวกท่าน เขาคือ ผู้เลี้ยงดูที่เที่ยงธรรมที่สุดในหมู่พวกท่าน เขาคือ ผู้แบ่งปันที่ เท่าเทียมที่สุดในหมู่พวกท่าน และเขาคือบุคคลที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในหมู่พวกท่านตามทัศนะของอัลลอฮ์” ท่านได้กล่าวว่า “แล้วโองการหนึ่งได้ถูกประทานลงมา ความว่า “แท้จริงบรรดาผู้ศรัทธาและประกอบการงานที่ดี เขาเหล่านั้น คือ มนุษย์ที่ประเสริฐยิ่ง” ท่านได้กล่าวว่า หลังจากเหตุการณ์นี้ ปรากฏว่า บรรดาสาวกของศาสดามุฮัมมัด ศ. นั้น เมื่อพบกับท่านอะลี ต่างพากันพูดว่า “แน่นอน มนุษย์ที่ประเสริฐยิ่ง ได้มาแล้ว”

6. และทำนองเดียวกัน ได้มีบันทึกในตำราของชาวซุนนะห์อีกมากมาย เช่น กิฟายะตุฏฏอลิบ”หน้า 98โดยสารบบรายงานจาก อาศิม บิน ฎ็อมเราะฮ์ จากอะลี อ. กล่าวว่า ท่านศาสนทูตแห่งอัลลอฮ์ ศ. ได้กล่าวว่า พฤกษาตระกูลของเรานั้น ฉันคือรากแก้ว อะลีคือกิ่ง ฮะซัน ฮุเซนคือผล ชีอะฮ์คือใบ ของที่ประเสริฐ จะไม่นำอะไรออกมา นอกจากสิ่งที่ประเสริฐ มิใช่หรือ?

อัลลามะฮ์ อัลกันญีย์ กล่าวว่า ท่านคอฏีบได้รายงานฮะดีษนี้ไว้ใน “ตารีค”ของเขาด้วย ท่านฮากิม รายงานไว้ในอัล-มุสตัดร็อก 2/160,อิบนุอะซากิรบันทึกไว้ใน “ตารีค”4/318,มุฮิบบุดดีน รายงานไว้ในอัรริยาฎุนนัฎเราะฮ์2/222,ใน “ยุนาบีอุลมะวัดดะฮ์”ของอัลลามะฮ์ อัลก็อนดูซีย์ อัลฮะนะฟีย์ หน้า 257 พิมพ์ที่อิสลัมบูล มีรายงานจากท่าน นบี ศ. ว่า “จงอย่าดูเบากับการเป็นชีอะฮ์ของอะลี เพราะคนหนึ่งในหมู่พวกเขา จะสามารถช่วยคนได้เท่ากับรอบีอ์ และมุฎิร

อัลลามะฮ์ ฮินดีย์ ได้รายงานไว้ใน “อินติฮาอุลอิฟฮาม”หน้า 19 พิมพ์ที่ลักเนา “ตัซกิรอตุลคิวาศ”ของซิบฏ์ อิบนุล เญาซีย์ หน้า 59 พิมพ์โดยอัลฆ็อรรีย์ โดยสารบบรายงานจากอะบีสะอีด อัลคุดรีย์ กล่าวว่า ท่านนบี ศ. ได้มองที่ท่านอะลี บิน อะบี ฏอลิบแล้วกล่าวว่า “คนนี้และชีอะฮ์ของเขา คือผู้มีชัยชนะในวันฟื้นคืนชีพ”

อัลลามะฮ์ อัลมะนาวีย์ ใน”กันซุลฮะกออิก” หน้า 88พิมพ์โดยวาลาก และท่านก็อนดูซีย์ รายงานไว้ใน “ยุนาบีอุลมะวัดดะฮ์”หน้า 180 พิมพ์ที่อิสลัมบูล อัลลามะฮ์อัลฮินดีย์ ใน “อัลอินติฮาอุลอัฟฮาม”หน้า 222 พิมพ์โดยนูล กะชูร “อัลมะนากิบอัลมุรตะฎอวียะฮ์”ของอัลลามะฮ์อัล-กะชะฟีย์ อัตติรมิซีย์ หน้า 113 พิมพ์ที่บอมเบย์ รายงานจากอิบนุอับบาส กล่าวว่า ท่านศาสทูตแห่งอัลลอฮ์ ศ. กล่าวว่า “อะลีและชีอะฮ์ของเขา คือ ผู้มีชัยชนะในวันฟื้นคืนชีพ”

ท่านก็อนดูซีย์ ได้รายงานไว้ใน “ยุนาบีอุลมะวัดดะฮ์”หน้า182, 257 อัลลามะฮ์อัลฮินดีย์ได้รายงานไว้ใน “อินติฮาอุลอิฟฮาม” หน้า 19 ทั้งสองรายงานจากอิบนุอับบาส “อัดดุรรุลมันซูร”ของ ท่านซะยูฎีย์ 6/379 พิมพ์ที่อียิปต์ ท่านศาสนทูตแห่งอัลลอฮ์ ศ. กล่าวกับท่านอะลีว่า “เจ้าและชีอะฮ์ของเจ้าจะกลับไปพบฉันที่ด้านหลังอัลเฮาฎ์”

“ตารีคอิบนุอะซากิร”4/318ท่านศาสดา ศ. ได้กล่าวว่า “โอ้อะลี สี่คนแรกที่จะได้เข้าสวรรค์ คือ ฉัน เจ้า ฮะซัน ฮุเซน และบรรดาลูกหลานของเราที่จะตามหลังเรา ภรรยาของเราจะตามลูกหลานของเรา และชีอะฮ์ของเราจะอยู่ทางด้านขวาและด้านซ้ายของเรา อิบนุฮะญัร ได้รายงานไว้ใน

“อัศศอวาอิก”หน้า 96,ตัซกิรอตุลคิวาศ”หน้า 31,มัจมะอุซซะวาอิด9/131,กุนูซุลฮะกออิก ในภาคผนวกอัลญามิอุศศอฆีร2/16 อัซอาฟุรรอฆิบีน พิมพ์ลงในภาคผนวก นูรุลอับศอร หน้า 131กล่าวว่า ดารุกุฏนีย์ได้รายงานฮะดีษมัรฟูอ์บทหนึ่งว่า ท่านศาสดา ศ. กล่าวกับท่านอะลีว่า “โอ้บิดาของฮะซัน เจ้าและชีอะฮ์ของเจ้าจะอยู่ในสวรรค์ และตำราเล่มอื่นๆ อีกมากมาย

[เชิงอรรถ]
(1)- ฮาฟิซ อะบูนะอีม อิศฟาฮานี อะห์มัด บิน อับดุลลอฮ์ ผู้อาวุโสในบรรดานักปราชญ์และนักฮะดีษฝ่ายซุนะห์ อิบนุค็อลกาน ได้กล่าวใน “วุฟฟิยาตุลอะอ์ยาน” ว่า ท่านเป็นฮาฟิซที่ได้รับความนับถือยิ่ง และเป็นผู้รู้วิชาฮะดีษดีที่สุด หนังสือของท่าน คือ “ฮุลลียะตุลเอาลิยาอ์” ซึ่งมีจำนวนมากถึง 10 เล่ม นับเป็นตำราที่ดีที่สุดเล่มหนึ่งท่านศอลาฮุดดีน อัศศ็อฟดีย์ได้กล่าวไว้ในหนังสือ “อัลวาฟีย์ บิลวะฟียาต”มงกุฏแห่งบรรดานักฮะดีษคือ ฮาฟิซอะบูนะอีม… ท่านมุฮัมมัด บิน อับดุลลอฮ์ อัล-คอฏีบได้กล่าวแนะนำตัวบุคคลท่านนี้ไว้ในหนังสือ “มิชกาตุลมะศอบีห์”ว่า เป็นผู้อาวุโสในบรรดานักฮะดีษที่ได้รับความนับถือที่สุด เป็นที่ยอมรับในวิชาฮะดีษและเป็นที่ย้อนกลับไปหา เป็นผู้ได้รับความเคารพนับถืออย่างสูง ท่านมีอายุ 96 ปี
(2)- إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَـٰئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ